487. Trattati di alleanza fra Hierapytna e Rodi e Lyttos
Tipologia documentaria: due trattati
Supporto: stele
Datazione: fine III - inizi II secolo a.C.
Provenienza: Hierapytna
Collocazione attuale: Museo archeologico di Venezia (n. inv. 53)
Edd. Torres y Ribera 1805, pp. 65-88 (non vidi); Le Bas 1845, pp. 266-272 nn. 1-2 (A ll. 72-104, B); Naber 1852, nn. 1-2; Cauer 1883, nn. 117 (B), 181 (A); Michel, Recueil 21 (A), 29 (B); SGDI 5041 (B), 3749 (A); Syll.3 581 (A); Schwyzer 1923, n. 288 (A); IC III 3 3 A-B ➚PHI; Staatsverträge III 551 (A); Chaniotis, Verträge 26 (B).
Cf. Brulé 1978, pp. 47-48; Austin 1981, n. 95 (A); Spyridakis 1990; Winand 1990, pp. 102-103 n. 4 (A); Ager 1991 (A); Kreuter 1992, pp. 65-80 (A); Chaniotis, Verträge 25a, 79c; Sage 1996, n. 189; HGIU 434 (A); Gabrielsen 1997, pp. 53-56 (A); Wiemer 2002, pp. 157-159 (A); Austin 2006, n. 113 (A).
ἔδοξε τῶι δάμωι, ἀγαθᾶι τύχαι· εὔξασθαι μὲν τοὺς ἱερεῖς καὶ
τοὺς ἱεροθύτας τῶι Ἁλίωι καὶ τᾶι Ῥόδωι καὶ τοῖς ἄλλοις θεοῖς
πᾶσι καὶ πάσαις καὶ τοῖς ἀρχαγέταις καὶ τοῖς ἥρωσι, ὅσοι ἔχοντι
5τὰν πόλιν καὶ τὰν χώραν τὰν Ῥοδίων, συνενεγκεῖν Ῥοδίοις καὶ
Ἱεραπυτνίοις τὰ δόξαντα περὶ τᾶς συμμαχίας· ἐπιτελέ⟨ω⟩ν δὲ
τᾶν εὐχᾶν γενομενᾶν θυσίαν καὶ πόθοδον ποιήσασθαι, καθά
κα δόξηι τῶι δάμωι. vac. κυρωθείσας δὲ τᾶς συμμαχίας καὶ τῶν
ὅρκων συντελεσθέντων κατὰ τὰ γεγραμμένα, ὑπάρχειν συμμα-
10χίαν ⟨Ἱεραπυτνίοις⟩ ποτὶ τὸν δᾶμον τὸν Ῥοδίων καὶ συνεργεῖν Ἱεραπυτνίους
τῶι δάμωι τῶι Ῥοδίων, καὶ πόλιν καὶ λιμένας καὶ ὁρματήρια
παρέχει⟨ν⟩, καὶ εὔνους καὶ φίλους καὶ συμμάχους ὑπάρχειν εἰς
τὸν ἅπαντα χρόνον. vac. καὶ εἴ τίς κα ἐπὶ πόλιν ἢ χώραν στρατεύ-
ηται τὰν Ῥοδίων ἢ τοὺς νόμους ἢ τὰς ποθόδους ἢ τὰν καθεστα-
15κυῖαν δαμοκρατίαν καταλύηι, βοαθεῖν Ἱεραπυτνίους Ῥοδίοις
παντὶ σθένει κατὰ τὸ δυνατόν. εἰ δέ κα ὁ δᾶμος ὁ Ῥοδίων
μεταπέμπηται συμμαχίαν παρὰ Ἱεραπυτνίων, ἀποστελλόντων
τὰν συμμαχίαν Ἱεραπύτνιοι ἐν ἁμέραις τριάκοντα, ἀφ’ ἇς
κα παραγγείλωντι Ῥόδιοι, ἄνδρας διακοσίους ὅπλα ἔχοντας, εἴ
20κα μὴ ἐλασσόνων χρείαν ἔχωντι Ῥόδιοι· τῶν δὲ ἀποστελλομέ-
νων ἐόντων μὴ ἐλάσσους τῶν ἡμίσων Ἱεραπύτνιοι. vac. εἰ δέ κα
πόλεμος περιέχηι Ἱεραπυτνίους, ἀποστελλόντων ὅσους κα {τα} δυ-
νατὸν ἦι αὐτοῖς. vac. τοῖς δὲ πεμπομένοις παρὰ Ἱεραπυτνίων παρ-
εχόντων Ῥόδιοι πορεῖα εἰς τὰν διακομιδὰν τὰν ἐκ Κρήτας
25εἰς Ῥόδον. καὶ εἰ μέν κα τὰ⟨ν⟩ συμμαχίαν μεταπέμπωνται
Ῥόδιοι ἐν τέσσαρσι τοῖς πράτοις ἔτεσιν, ἀφ’ ἇς κα παρα-
γένωνται ἁμέρας εἰς Ῥόδον οἱ σύμμαχοι διδόντων ἑκάστῳ
ἀνδρὶ Ῥόδιοι ἑκάστας ἁμέρας ἐννέ’ ὀβολοὺς Ῥοδίους, τοῖς δὲ
ἁγεμόσι ἁγουμένοις ἑκάστωι ἀνδρῶν μὴ ἐλασσόνων πεντή-
30κοντα διδόντων ἑκάστωι τᾶς ἁμέρας ἑκάστας δραχμὰς δύο. vac. εἰ
δέ κα μετὰ τὸν γεγραμμένον χρόνον μεταπέμπωνται Ῥόδιοι
τὰν συμμαχίαν, τὰ μὲν ἄλλα γινέσθω κατὰ ταὐτὰ, ἀφ’ ἇς δέ κα
ἔλθωντι ἁμέρας τοὶ ἀποστελλόμενοι σύμμαχοι παρὰ Ἱεραπυ-
τνίων εἰς Ῥόδον, παρεχόντων Ἱεραπύτνιοι τοῖς ἁποσταλεῖσι συμ-
35μάχοις τὰ ὀψώνια ἁμέρας τριάκοντα, τοῦ δὲ ὑπολοίπου χρόνου
διδόντων Ῥόδιοι καθὰ γέγραπται. vac. εἰ δέ κα συστᾷ πόλεμος Ῥο-
δίοις ποτί τινα τῶν ἐν συμμαχίαι ἐόντων Ἱεραπυτνίοις, εἰ μέν
κα πολεμῶντ⟨α⟩ι Ῥόδιοι, ἀποστελλόντων τὰν συμμαχίαν Ῥοδίοις
Ἱεραπύτν⟨ι⟩οι, εἰ δέ κα πολεμῶντι κατάρξαντες πολέμου, μὴ ἐπά-
40ναγκες ἔστω Ἱεραπυτνίοις ἀποστέλλειν συμμαχίαν Ῥοδίοις. vac. εἰ
δέ κα ξενολογίου χρείαν ἔχωντι Ῥόδιοι ἐκ Κρήτας, παρεχόντων
Ἱεραπύτνιοι ἀσφάλειαν τῶι ξενολογίωι ἐν τᾶι πόλει, παρεχόντων
δὲ καὶ ἐν τᾶι χώραι καὶ ἐν ταῖς νάσοις ταῖς παρ’ αὐτῶν κατὰ
τὸ δυνατόν, καὶ πάντα συνεργούντων εἰς τὸ συντελεσθῆμεν
45Ῥοδίοις τὸ ξενολόγιον· ἄλλωι δὲ κατὰ Ῥοδίων ξενολόγιον μηθενὶ
διδόντων παρευρέσει μηδεμιᾶι, μηδὲ στρατευέσθω Ἱεραπυτνίων
μηθεὶς κατὰ Ῥοδίων παρευρέσει μηδεμιᾶι, ἢ ἔνοχος ἔστω τοῖς
ἐπιτιμίοις καθάπερ εἰ ἐπὶ τὰν Ἱεραπυτνίων πόλιν ἐστρατεύετο,
χωρὶς ἢ ὅσοι πρὸ τᾶσδε τᾶς συνθήκας ἐξεστρατεύκαντι. vac. ταῖς δὲ
50δυνάμεσι ταῖς ἀποστελλομέναις ὑπὸ Ῥοδίων πάντα συμπρασ-
σόντων Ἱεραπύτνιοι κατὰ δύναμιν τὰν αὐτῶν, πᾶσαν πρόνοιαν
ποιούμενοι καθότι καὶ τῶν ἰδίων πολιτᾶν. vac. καὶ εἴ κα συνιστᾶται
λᾳστήρια ἐν Κρήται καὶ ἀγωνίζωνται Ῥόδιοι κατὰ θάλασσαν
ποτὶ τοὺς λᾳστὰς ἢ τοὺς ὑποδεχομένους ἢ τοὺς συνεργοῦντας
55αὐτοῖς, συναγωνιζέσθων καὶ Ἱεραπύτνιοι κατὰ γᾶν καὶ κατὰ
θάλασσαν παντὶ σθένει κατὰ ⟨τὸ⟩ δυνατὸν τελέσμασι τοῖς αὑ-
τῶν· καὶ τοὶ μὲν λᾳσταὶ τοὶ ἁλισκόμενοι καὶ τὰ πλοῖα αὐτῶν
παραδιδόσθω Ῥοδίοις, τῶν δὲ ἄλλων ἔστω τὸ μέρος ἑκάστωι
τῶν συναγωνιξαμένων. vac. κατὰ ταὐτὰ δὲ καὶ Ῥόδιοι ἐόντων
60Ἱεραπυτνίοις εὖνοι καὶ φίλοι καὶ σύμμαχοι εἰς τὸν ἅπαντα
χρόνον, καὶ τοὶ ἄρχοντες τοὶ ἀποστελλόμενοι ὑπὸ Ῥοδίων
ἐπὶ τᾶν ναυτικᾶν δυναμίων ἐπιμελέσθω τᾶς πόλιος τᾶς
Ἱεραπυτνίων καθάπερ τᾶς ὁμοτελοῦς, πάντα πράσσοντες
τὰ ποτ’ ἀσφάλειαν καὶ σωτηρίαν τᾶς πόλιος τᾶς Ἱεραπυτ-
65νίων. καὶ εἴ τίς κα βασιλεὺς ἢ δυνάστας ἢ ἄλλος ὁστισοῦν
ἐπὶ πόλιν στρατεύ⟨ηται⟩ τὰν Ἱεραπυτνίων, βοαθούντων Ἱεραπυτ-
νίοις εἰς τὰν πόλιν παντὶ σθένει κατὰ τὸ δυνατόν. vac. εἰ δέ τίς
κα τὰς ἀπὸ τοῦ δικαίου γινομένας ποθόδους ἐκ θαλάσσας
παραιρῆται Ἱεραπυτνίων ἢ τὰν καθεστακυῖαν δαμοκρατίαν
70παρὰ Ἱεραπυτνίοις καταλύῃ καὶ συμμαχίαν μεταπέμπωνται
Ἱεραπύτνιοι, ἀποστελλόντων Ῥόδιοι Ἱεραπυτνίοις τριήρεις δύο
[τὰ δὲ τελούμενα εἰς τὰς τριήρεις μηνῶ]ν̣ δύ̣[ο] δ̣ι̣δ̣ό̣ν[τω]ν Ῥόδιοι· τ̣ο̣ῦ̣ [δὲ] ὑ̣π̣ο̣λοίπου χρόνου δι[δ-]
[όντων Ἱεραπύτνιοι εἰς ἑκατέραν] τ̣ρ̣ι̣ήρη τοῦ μηνὸς ἑκάστου δραχμὰς μυρίας. ❦ εἰ δέ κα πόλεμος περιέχ[ηι]
[Ῥοδίους, ἀποστελλόν]τ̣ων συμμαχίαν ἅγ κα δυνατὸν ἦι. 卐 εἰ δέ κα πόλεμον ἐξενέγκωντι Ἱεραπύτνιοι
75[ποτί τινας ἄνε]υ τᾶς Ῥοδίων γνώμας, μὴ ἐπάναγκες ἔστω Ῥοδίοις ἀποστέλλει⟨ν⟩ συμμαχίαν. τὰν δὲ συ[μ-]
μαχίαν ἀποστελλόντων Ῥόδιοι ἐν ἁμέραις τριάκοντα ἀφ’ ἇς κα παραγγείλωντι Ἱεραπύτνιοι χωρὶς ἢ εἰ[ς]
τὸν ἐνεστακότα Ἱεραπυτνίοις πόλεμον ποτὶ Κνωσίους καὶ τοὺς συμμάχους· εἰς δὲ τοῦτον μὴ συμμα-
χούντων Ῥόδιοι Ἱεραπυτνίοις. μὴ στρατευέσθω δὲ μηδὲ Ῥοδίων μηθεὶς κατὰ Ἱεραπυτνίων παρευρέσ[ει]
μηδεμιᾶι, ἢ ἔνοχος ἔστω τοῖς ἐπιτιμίοις καθάπερ εἰ ἐπὶ τὰν Ῥοδίαν ἐστρατεύετο, χωρὶς ἢ ὅσοι πρὸ τᾶσδε [τᾶς]
80συνθήκας ἐξεστρατεύκαντι. εἰ δέ τινές κα τῶν ὑποδεχομένων τοὺς λαιστὰς ἢ συνεργούντων α̣[ὐ-]
τοῖς, συστρατευσάντων Ἱεραπυτνίων Ῥοδίοις ἐπὶ τὰν κατάλυσιν τοῦ λαιστηρίου, πόλεμον ἐξενέγκω̣[ν-]
τι Ἱεραπυτνίοις διὰ ταύταν τὰν στρατείαν, βοαθούντων Ῥόδιοι Ἱεραπυτνίοις παντὶ σθένει κατὰ τὸ δυ[να-]
τόν, καὶ ὁ ταῦτα πράσσων πολέμιος ἔστω Ῥοδίοις. εἰ δέ κα ξενολογήσωντι Ἱεραπύτνιοι ἐκ τᾶς Ἀσίας εἰς ἴδιο̣[ν]
πόλεμον, πάντα τὰ δυνατὰ συμπρασσόντων αὐτοῖς Ῥόδιοι εἰς τὸ ἀσφαλῶς διακομισθῆμεν τὸ ξενολόγιο̣[ν]
85εἰς Ἱεράπυτναν, ἄλλωι δὲ κατὰ Ἱεραπυτνίων ξενολόγιον μηθενὶ συνκατασκευαζόντων Ῥόδιοι παρε[υ-]
ρέσει μηδεμιᾶι. ἐξέστω δὲ καὶ διορθώσασθαι τᾶς συνθήκας, εἴ τί κα δοκῆι ἀμφοτέραις ταῖς πόλεσι δια-
πρεσβευσαμέναις ποθ’ αὑτάς· ἃ δέ κα κοινᾶι δόξηι, ταῦτα κύρια ἔστω. κυρωθείσας δὲ τᾶς συνθήκας ἑλ[έσ-]
θω ὁ δᾶμος παραχρῆμα ἄνδρας πέντε· τοὶ δὲ αἱρεθέντες μετὰ τῶν παραγεγενημένων ἐξ Ἱεραπύτν[ας]
πρεσβευτᾶν ὁρκιξάντων τὸν νόμιμον ὅρκον Ῥοδίους ἅπαντας τοὺς ὄντας ἐν ἁλικίαι ἐμμενεῖν τᾶι συμ⟨μ⟩αχ[ίαι]
90καὶ τᾶι συντάξει τᾶι γεγενημέναι τῶι δάμωι ποτὶ Ἱεραπυτνίους ἀδόλως καὶ ἀπροφασίστως· εὐο[ρ-]
κεῦντι μὲν εὖ εἶμεν, ἐπιορκοῦντι δὲ τὰ ἐναν{αν}τία. κατὰ ταὐτὰ δὲ ὁρκιξάντων καὶ τοὺς πρεσβευτὰ[ς]
τοὺς παρὰ Ἱεραπυτνίων τοὶ πρυτάνιες παραχρῆμα ἐν τᾶι ἐκκλησίαι, ὅρκια παρεχέτω ὁ ἱερών̣[ας],
τοὶ δὲ ταμίαι τελεσάντων τὸ ἐκ τοῦ νόμου γεγραμμένον. ὅπως δὲ καὶ Ἱεραπύτνιοι ὀμόσωντι τῶι δ̣[ά-]
μωι, ἑλέσθαι ἄγγελον, ὁ δὲ αἱρεθεὶς ἀφικόμενος ποτὶ Ἱεραπυτνίους ὁρκιξάτω αὐτοὺς καθὰ καὶ Ῥοδί[ους]
95γέγραπται ποιήσασθαι τοὺς ὅρκους, καὶ ἐμφανιζέτω τὰν εὔνοιαν τὰν ὑπάρχουσαν αὐτοῖς
παρὰ τῶι πλήθει τῶι Ῥοδίων. ὅπως δὲ καὶ τὰ δεδογμένα περὶ τᾶς συμμαχίας καὶ τᾶς συντάξιος ἀνα-
γραφέντα εἰς στάλας φανερὰ ἦι εἰς πάντα τὸν χρόνον, ὁ μὲν δᾶμος ἀναθέτω στάλαν ἐν Ῥόδωι ἐν τ[ῶι]
[ἱ]ερῶι τᾶς Ἀθάνας, τοὶ δὲ πωληταὶ ἀποδόσθων, καθά κα ὁ ἀρχιτέκτων συγγράψηι, ὅπως ἐργασθῆι πέτρ[ας]
Λαρτίας καὶ τὰ κεκυρωμένα περὶ τᾶς συμμαχίας ταῖς πόλεσι ἀναγραφῆι καὶ τεθῆι εἰς τὸ ἱερὸν μὴ [πλέ-]
100ον τέλεσμα ποιοῦντες δραχμᾶν ἑκατόν· τὸ δὲ εὑρὸν τοὶ ταμίαι δόντων ἀπὸ τῶν ἐς τὰ κατὰ ψαφίσμα[τα]
ἐκκειμένων. ἀναγραψάντων δὲ καὶ Ἱεραπύτνιοι καὶ θέντων παρ’ αὐτοῖς ἐν τῶι ἱερῶι ὁπεῖ κα δόξηι Ἱεραπυτν[ίοις. vac.]
αἱρέθη ἄγγελος vac. ποτὶ Ἱεραπυτνίους vac. Διογένης Ἀριστώνδα. vac. ὁρκωταὶ ἐν Ῥόδω[ι]
Ἱερόμβροτος Ἀγησιτίμου, Ἀριστόλοχος Πεισιστράτου καθ’ ὑοθεσίαν δὲ Ἀρχύλλου,
Τιμάρατος Νικοτίμο̣υ, vac. Νικόμαχος Ἀριστάρχου, vac. Σπαρτίων Φειδιάνακτος.
[ . 11 . ἑρπ]όντων δὲ οἱ Ἱεραπύτνιοι τοῖς Λυττίοις ἐς τὰ [- - -]
[ . 10 . οἱ δὲ] Λύττιοι τοῖς Ἱεραπυτνίοις ἐς τὰν εὐάμερον τὰν [- - -. ὁ δὲ κόσμος τῶν]
[Ἱεραπυτνί]ων ἑρπέτω Λυττοῖ ἐς τὸ ἀρχεῖον· κατὰ ταὐτὰ δὲ καὶ ὁ τῶ[ν Λυττίων κόσμος ἑρπέτω ἐν Ἱεραπύτναι ἐς]
τὸ ἀρχ[εῖον]. αἰ δὲ οἱ κόσμοι ἐλλίποιεν τὰν θυσίαν τὰν ἠγραμμέναν, αἴ κα μή τι πόλε[μος κωλύσηι, ἀποτεισάν-]
5των ὁ κόσμος ἕκαστος ἀργυρίω στατῆρας ἑκατόν, οἱ μὲν Ἱεραπύτνιοι τοῖς Λυττίοις τᾶι πόλει, ο̣ἱ̣ δ̣ὲ̣ Λ̣ύ̣τ̣τ̣ιοι τ̣ο̣ῖ̣ς̣
Ἱεραπυτνίοις τᾶι πόλει. ὅτι δέ κα δόξηι ταῖς πόλεσιν ἐξελε͂ν ἢ ἐνθέμεν, ὅτι μὲν ἐξέλοιμεν μήτε ἔνθινον μή-
τε ἔνορκον ἦμεν, ὅτι δὲ ἐγγράψαιμεν ἔνθινόν τε ἦμεν καὶ ἔνορκον· εἰ δέ τί κα θεῶν ἱλέων ὄντων λάβω-
μεν ἀπὸ τῶν πολεμίων, λαγχανόντων κατὰ τὸ τέλος ἑκάτεροι. μὴ ἐξέστω δὲ ἰδίαι μήτε πόλεμον ἐ-
χφέρεσθαι χωρὶς μήτε εἰρήναν τίθεσθαι, αἴ κα μὴ ἀμφοτέροις δόξηι. αἰ δέ τινές κα ἰδίαι ἐξενέγκωνται,
10αὐτοὶ καὶ διαπολεμόντων, καὶ μὴ ἔνορκοι ἔστων οἱ μὴ συμπολεμόντες. στασάντων δὲ τὰς στάλας ἑκά-
τεροι ἐν τοῖς ἰδίοις ἱεροῖς, οἱ μὲν Ἱεραπύτνιοι Ὠλεροῖ ἐν τῶι ἱερῶι, τὰν δὲ ἐν Ἀπόλλωνι, οἱ δὲ Λύττιοι ἐν τῶι ἱ̣-
ερῶι τ[ῶ Ἀπό]λλωνος καὶ ἐμ πόλει ἐν Ἀθαναίαι. στασάντων δὲ καὶ κοινὰν στάλαν ἐν Γόρτυνι ἐν τῶι ἱερῶι
τῶ [ . 7 . ]ι. ὅρκος Λυκτίων· ὀμνύω τὰν Ἑστίαν καὶ Ζῆνα Ὀράτριον καὶ Ἀθαναίαν Ὠλερίαν καὶ Ζῆνα
Μον̣[νίτιον καὶ Ἥ]ραν καὶ Ἀθαναίαν Πολιάδα καὶ Ἀπόλλωνα Πύτιον καὶ Λατὼ καὶ Ἄρεα καὶ Ἀφροδίταν καὶ Κωρῆ-
15τας [καὶ Νύμφα]ς̣ καὶ θεὸς πάντας καὶ πάσας· ἦ μὰν ἐγὼ συμμαχησῶ τοῖς Ἱεραπυτνίοις τὸν πάντα χρό-
νον ἁπλ[όω]ς̣ καὶ ἀδόλως καὶ τὸν αὐτὸν φίλον καὶ ἐχθρὸν ἑξῶ καὶ πολεμησῶ ἀπὸ χώρας υἷ κα καὶ ὁ Ἱεραπύτνιος
καὶ τὸ δίκαιον δωσῶ καὶ ἐμμενῶ ἐν τοῖς συνκειμένοις, ἐμμενόντων καὶ τῶν Ἱεραπυτνίων. ἐπιορκόντι μὲν
ἦμεν τὸς θεὸς ἐμμάνιας καὶ γίνεσθαι πάντα τὰ ὑπεναντία, εὐορκῶσι δὲ τὸς θεὸς ἱλέος ἦμεν καὶ γίνεσθαι πολ-
λ{λ}ὰ κἀγαθά. vac. ὅρκος Ἱεραπυτνίων· ὀμνύω τὰν Ἑστίαν καὶ Ζῆνα Ὀράτριον καὶ Ἀθαναίαν Ὠλερίαν καὶ
20Ζῆνα Μοννίτιον καὶ Ἥραν καὶ Ἀθαναίαν Πολιάδα καὶ Ἀπόλλωνα Πύτιον καὶ Λατὼ καὶ Ἄρεα καὶ Ἀφροδί-
ταν καὶ Κωρῆτας καὶ Νύμφας καὶ θεὸς πάντας καὶ πάσας· ἦ μὰν ἐγὼ συμμαχησῶ τοῖς Λυκτίοις τὸν
πάντα χρόνον ἁπλόως καὶ ἀδόλως καὶ τὸν αὐτὸν φίλον καὶ ἐχθρὸν ἑξῶ καὶ πολεμησῶ ἀπὸ χώρας υἷ
κα καὶ ὁ Λύττιος καὶ τὸ δίκαιον δωσῶ καὶ ἐμμενῶ ἐν τοῖς συνκειμένοις, ἐμμενόντων καὶ Λυκτίων. ἐ-
π̣ιορκ̣ό̣ντι μὲν τὸς θεὸς ἐμμανίας ἦμεν καὶ γίνεσθαι πάντα τὰ ὑπεναντία, εὐορκῶσι δὲ τὸς θε-
25[ὸ]ς [ἱλέος] ἦμεν καὶ γίνεσθαι πολλὰ κἀγαθά.
Il primo documento conservato sulla stele, pervenuto nella sua interezza, è un trattato di alleanza fra Hierapytna e Rodi. Il testo, che formalmente si configura come un decreto di Rodi, prevede che la città cretese aiuti quest’ultima e le metta a disposizione la propria polis, i porti e le basi navali (ll. 9-13). Le numerose clausole degli accordi sono eminentemente finalizzate a regolare le modalità di invio di aiuti da parte di Hierapytna nel caso in cui Rodi li richieda: il contingente, composto da duecento (o meno in particolari circostanze) uomini armati almeno per la metà dotati della cittadinanza di Hierapytna, deve essere inviato entro trenta giorni dalla richiesta (ll. 13-23); il loro trasporto è a carico di Rodi, così come lo è la paga giornaliera dei combattenti – differente per soldati semplici ed hagemones (ciascuno a capo di almeno cinquanta uomini) – nel caso di aiuti inviati nel corso dei primi quattro anni dalla sottoscrizione degli accordi, trascorsi i quali è Hierapytna a doverla fornire per i primi trenta giorni di operazioni belliche (ll. 23-36). È prevista anche la possibilità di invio di aiuti da parte di Rodi, i cui soldati devono essere trattati da Hierapytna «come se fossero suoi cittadini» (ll. 49-52): Rodi è tenuta ad inviare due triremi (o meno in particolari circostanze) e a finanziarle per due mesi sia in caso di attacco alla polis cretese che di appropriazione dei suoi introiti provenienti dal mare che di tentativo di abbattere il suo regime democratico (l. 69, δαμοκρατίαν, termine che a Creta è attestato solamente qui, in IC IV 176 e in IC I 8 9); i capi della flotta rodia, in particolare, sono incaricati in tale circostanza di prendersi cura della polis di Hierapytna come della propria (ll. 59-74).
Nel trattato vengono specificate particolari circostanze in cui le due parti possano essere esonerate dall’inviare aiuti: ciò può avvenire per Hierapytna nel caso in cui Rodi attacchi un suo alleato (ll. 36-40) e per Rodi nel caso in cui Hierapytna muova guerra senza il suo consenso (ll. 74-75); Rodi, inoltre, dichiara di non prendere parte alla guerra in corso fra Hierapytna e Knossos ed i suoi alleati (ll. 75-78, sui quali cf. Chaniotis, Verträge 79).
Gli accordi, inoltre, prevedono che Hierapytna faciliti il reclutamento di mercenari a Creta da parte di Rodi (l. 41, ξενολογίου), non aiutando la loro fornitura a chi voglia usarli per combattere contro l’alleata (ll. 40-46); condizioni analoghe sono poste per l’eventualità inversa in cui sia Hierapytna a voler reclutare mercenari in Asia (ll. 83-86). Ai cittadini di entrambe le parti viene vietato di combattere contro l’alleata, pena l’equiparazione ai traditori della patria (ll. 46-49, 78-80).
Il trattato, inoltre, si occupa anche della questione della lotta contro la pirateria (cretese), nella quale Rodi è impegnata: Hierapytna è tenuta ad aiutare Rodi nella lotta contro i pirati e chi li protegge, lasciando a Rodi in caso di successo i pirati e le navi prese e tenendo per sé il resto del bottino (ll. 52-59); nell’eventualità che Hierapytna venga attaccata in tale circostanza, Rodi è tenuta a prestarle soccorso (ll. 80-83).
La clausola alle linee 86-87 ammette la possibilità di modifiche future al trattato, previa deliberazione concorde delle due contraenti ed invio di ambasciatori a tale scopo da una città all’altra. Una volta che il trattato è stato ratificato, il demos di Rodi è chiamato a scegliere cinque uomini che guidino il giuramento dei Rodii maggiorenni assieme agli ambasciatori di Hierapytna e un altro individuo affinché si rechi a Hierapytna a guidare il suo giuramento (ll. 87-91, 93-96), i cui nomi sono indicati alle linee 102-104; gli ambasciatori di Hierapytna, invece, sono tenuti a pronunciare il giuramento a Rodi nell’ekklesia (ll. 91-92).
La clausola relativa alla pubblicazione del documento, infine, prevede l’iscrizione degli accordi a Rodi nel santuario di Atena, mentre a Hierapytna in quello che la città preferisce (ll. 96-102).
Il secondo documento presente sulla stele, mutilo superiormente, è un trattato di alleanza fra Hierapytna e Lyttos. La clausola alle linee 1-4 prevede l’invito reciproco dei cittadini di ciascuna polis presso la città alleata in occasione di alcune festività e nello specifico dei cosmi di ciascuna presso l’archeion dell’alleata (a Creta attestato in un contesto analogo anche in IC III 3 4 e forse in IC I 8 13, oltre che in IC I 8 6). Nel caso in cui i cosmi non compiano i sacrifici prescritti – a meno che non li impedisca una guerra – ciascuno di essi è sottoponibile ad una multa di cento stateri da versare alla polis alleata (ll. 4-6). Il documento, nel quale è contemplata la possibilità di apportare modifiche successive agli accordi a patto che siano frutto della deliberazione di entrambe le poleis (ll. 6-7), sono presenti anche una clausola relativa alla spartizione del bottino (ll. 7-8) e un obbligo di adozione di una politica estera comune, che prevede tuttavia la possibilità di non partecipare a guerre combattute di propria iniziativa da una delle due città (ll. 8-10).
La formula di esposizione, alle linee 10-13, prescrive la pubblicazione degli accordi da parte di Hierapytna nel santuario di Oleros e in quello non altrimenti noto di Apollo, mentre da parte di Lyttos nel santuario di Apollo (Pytios, cf. IC I 18 8 e SEG 61.722) e in quello di Atena situato all’interno della città (Polias, cf. IC I 16 5, Chaniotis, Verträge 61B e forse SEG 26.1049), oltre alla collocazione di una copia comune in un santuario di Gortyna.
I giuramenti delle due città, alle linee 13-19 (Lyttos) e 19-25 (Hierapytna), includono l’impegno a rispettare quanto pattuito e, fra le numerose divinità invocate, menzionano Hestia e Atena Oleria (il cui culto ha sede nel santuario di Oleros).
Elementi istituzionali o altri termini rilevanti: alleanza di Knossos, archeion, damokratia, dokeo, hegemon, hestia, hieron, kosmos, polis, polites, presbeutes, syntheka.