Cretan Institutional Inscriptions

IC II 11 3

XML | PDF

75. Rendiconti del Diktynnaion

Tipologia documentaria: rendiconto

Supporto: stele

Datazione: 6 a.C.

Provenienza: Diktynnaion di Rodopou

Collocazione attuale: Museo archeologico di Chania (n. inv. 40)

Edd. IC II 11 3 ➚PHI; I.Polyr. pp. 61-64 n. 2.25. Ect.

Cf. Marangou-Lerat T16.

[ - - - - - - - - - - ]
[ . . . ]θη τῷ ἱερ̣[ῷ - - -]
[ . ]αι Διδύμη Διδύμο̣[υ - - -]
Πύρρος ἐτῶν ὡς μ´ ἐτιμήσατο̣ [τ]ὰ̣ ἑα̣[υτοῦ δι(νάρια) . ʹ καὶ ἐπετάχθη - - - τρέφεσ-]
θαι καὶ ἱματίζεσθαι vac. Ὀνασίφορος κεραμε̣[ὺ]ς ἐτῶ̣[ν ὡς . ʹ παρεδόθη - - - κατ’]
5ἐνιαυτὸν δι(νάρια) ϙ´ καὶ διναρίων κ´ σκεύη ἵνα παρέχη[ται αὐτὸς καὶ ταῦτα ἀντιπαρέχηται αὐτῷ· τοῦτο τῇ ἰδίᾳ πίστει]
ἐκέλευσεν εἶναι Βάρβακος Τειμομένου, Σέλευκος . [- - -]
εἰς ἔτη δύο εἰς ἕκαστον μῆνα vac. δι(νάρια) ε´ τοῦτο τῇ ἰδίᾳ π̣[ίστει ἐκέλευσεν εἶναι - - -]
ἐτιμήσατο πρόβατα vac. ια´ παρεδόθη Ποπλίῳ Σεργί̣[ῳ - - -]
Πρίσκῳ vac. Βάκχιος βουκόλος ἐτῶν ὡς ιϛ´ παρεδόθ[η - - -]
10δι(νάρια) ρν´ παρεδόθη Γαΐῳ Οὐολυμνίῳ Διογένει vac. Εὐάμερος βο̣[υκόλος ἐτῶν ὡς . ʹ - - -]
ὡς ἐτῶν λ´ ἐτιμήσατο τὰ ἑαυτοῦ δι(νάρια) ρ´ καὶ ἐπετάχθη εν̣[- - -]
δοὺς δι(νάρια) σν´ ἵνα ἐν τῷ ἱερῷ προσκαρτερῇ. vac. Εἰρήνη ἐτῶν ὡς [ . ʹ - - -]
ἵνα τρέφῃ καὶ ἱματίζῃ ὁ μισθωσάμενος· ἐμισθώσατο Σῶσος Τ̣ε[- - -]
οζ´ ἐμισθώθησαν εἰς ἔτη ε´ ἀπὸ Καλανδ(ῶν) Αὐγυστῶν Δέκμῳ Λ[αιλίῳ, Γαΐῳ Ἀνθεστίῳ ὑπάτοις ἐπὶ Καλάνδ(ας) Αὐγύστας - - - κατ’]
15ἐνιαυτὸν δι(νάρια) χ´ ἐπὶ ταύτῃ τῇ αἰρέσι ἵνα ταῦτα παρέχηται καὶ ταῦτα [ἀντιπαρέχηται - - - ἐν τῷ βυβλίῳ τῷ παραδεδομένῳ ἐν τῇ βουλῇ]
τῶν Πολυρηνίων γεγραμμένα ἐστὶν καὶ ἐν τῷ βυβλίῳ τῷ ἐν τῷ ἱε̣[ρῷ τῆς Δικτύννης κειμένῳ· ἀρχὴ τοῦ μισθώματος τῆς καταβολῆς τοῦ]
ἐνιαυτοῦ πρώτου Καλάνδ(αι) Ὀκτωβρίαι δευτέραι, δευτέρου Κα[λάνδ(αι) Ὀκτωβρίαι τρίται, τρίτου Καλάνδ(αι) Ὀκτωβρίαι τετάρται, τετάρ-]
του Καλάνδαι Ὀκ̣τ̣ωβρίαι πέμπται, πέμπτου Καλάνδ(αι) Ὀκτωβρίαι ἕ[κται - - - ταῦτα τῇ ἰδίᾳ]
πίστει ἐκέλευσεν εἶναι Βάρβακος Τειμομένους καὶ Θεόδωρος Ὑ[- - - ἐμισθώθησαν εἰς ἔτη . ʹ]
20ἀπὸ Καλανδ(ῶν) Αὐγυστῶν Δέκμῳ Λαιλίῳ, Γαΐῳ Ἀνθεστίῳ ὑπά[τοις ἐπὶ Καλάνδ(ας) Αὐγύστας - - - κατὰ]
κεφαλὴν ἀσσαρίων κβ´ ταύτῃ τῇ αἰρέσει ἵνα ταῦτα παρέχητ[αι καὶ ταῦτα ἀντιπαρέχηται - - - ἐν τῷ βυβλίῳ γεγραμμένα ἐστὶν]
τῷ ἐν τῇ βουλῇ τῶν Πολυρηνίων παραδεδομένῳ καὶ τῷ ἐν τ̣[ῷ ἱερῷ τῷ τῆς Δικτύννης κειμένῳ. ἀρχὴ τοῦ μισθώ-]
ματος τῆς καταβολῆς ἡ αὐτὴ ἥτις τῶν βοῶν συνάγεται δι(νάρια) τμ̣[α]´ [- - - ταῦτα τῇ ἰδίᾳ πίστει]
ἐκέλευσεν εἶναι Τάσκος Μενοιτίου καὶ Καλλικράτης Ἀριστοτ̣ίμ[ου - - - ἀπὸ Καλανδ(ῶν) Αὐγυστῶν]
25Δέκμῳ Λαιλίῳ, Γαΐῳ Ἀνθεστίῳ ὑπάτοις ἐπὶ Καλάνδ(ας) Αὐγύ̣[στας - - - ἐπὶ ταύτῃ τῇ αἰρέ-]
σε⟨ι⟩ ἵνα ταῦτα παρέχηται αὐτὸς καὶ ταῦτα ἀντιπαρέχηται αὐτῷ μ̣[- - - ἐν τῷ βυβλίῳ τῷ παραδεδομένῳ ἐν τῇ βουλῇ τῶν Πολυρηνί-]
ων γεγραμμένα ἐστὶν καὶ ἐν τῷ βυβλίῳ τῷ κειμένῳ καὶ . [- - - ἀρχὴ τοῦ μισθώματος τῆς]
καταβολῆς ἡ αὐτὴ ἣ καὶ τῶν βοῶν συνάγεται δι(νάρια) ρκε´ ε[- - - ταῦτα τῇ ἰδίᾳ πίσ-]
τει ἐκέλευσεν εἶναι Ἀπολλώνιος Ἀγαθοκλέους, ο . [- - -]
30τῆς Δικτύννης βόσκονται ἐπράθησαν πρὸ ια´ Καλ[ανδ(ῶν) Ὀκτωβρίων - - -]
δι(νάρια) φμ´ ταύτῃ τῇ αἰρέσι ἵνα ἐντὸς Καλανδ(ῶν) Ὀκτω[βρίων - - -]
τῆς Σεβαστῆς Δικτύννης ὁρῶν· ἐὰν δὲ ἐντὸς τῆ[ς - - -]
καὶ εἴ τις ὄνος μετὰ τὴν ἡμέραν τῆς πράσεως δο̣[- - - Δικτύν-]
νης ἔστω τοῦ ἀγοραστοῦ καὶ οὕτως συνεφών[ησαν - - - ἐν τῷ]
35βυβλίῳ γεγραμμένα ἐστὶν τῷ παραδεδομένῳ τῇ βου[λῇ τῶν Πολυρηνίων καὶ ἐν τῷ βυβλίῳ τῷ κει-]
μένῳ ἐν τῷ τῆς Δικτύννης ἱερῷ τοῦ χρήματος ἡμερ̣[- - -]
τα{λ}ῦτα τῇ ἰδίᾳ πίστει ἐκέλευσεν εἶναι Τειμομένης̣ [- - - μέ-]
τρον δι(νάρια) ι´ ἀσ(σάρια) α´ κεφάλαιον δι(νάρια) ϡι´ ἀσ(σάρια) ιγ´ ἐρίων μέ̣[τρα - - -]
τυροὶ ρξα´ εἰς ἕκαστον τυρὸν ἀσ̣(σάρια) β´ κοδράνται [ . ʹ κεφάλαιον - - -]
40τὸ ἐξοδιαζόμενον ἐκ τοῦ [τῆς Σεβ]α̣στῆς Δ̣[ικτ]ύννης χρήματ[ος - - -]
ὑπὲρ οἴνου νεωκόροις δι(νάρια) υ̣´ [ὑπὲρ ἐλα]ί̣ο̣υ̣ [νεωκ]όροις δι(νάρια) οε´ ε[- - -]
δι(νάρια) μ´ Φιλήμονι δούλῳ ιδ̣´ [ . c. 17 . ] . δεσεως ω[- - -]
δι(νάρια) λ´ Διονυσίῳ ἀπελε[υθέρῳ - - -]
ὑποδ . [- - -]
[ - - - - - - - - - - ]

L’iscrizione, risalente alla primissima età imperiale, registra le entrate (ll. 1-39) e le uscite (ll. 40-44) del Diktynnaion di Rodopou. Dal documento risulta chiaramente come il santuario di Diktynna sia sotto il controllo diretto di Polyrrhenia, presso la cui boule deve essere depositata una seconda copia dei rendiconti. Sebbene il documento rifletta quella che è la prima fase di amministrazione romana del santuario, è molto probabile che il tipo di legame testimoniato fra questo e Polyrrhenia sia in continuità con quanto esistente già in età ellenistica (cf. IC II 11 1 e Strabo X 4.13). La funzione di archivio svolta dalla boule di Polyrrhenia e dallo hieron stesso, in entrambi dei quali è conservato un registro di rendicontazione (ll. 21-22, 26-27, 35-36), potrebbe infatti essere un elemento riconducibile ad un sistema di amministrazione di più lunga durata del santuario, mantenuto verosimilmente per ragioni pratiche nel nuovo assetto provinciale. Nonostante la dipendenza amministrativa da Polyrrhenia, la menzione degli horoi del santuario alla linea 32 testimonia l’esistenza di una delimitazione territoriale ben precisa dell’area pertinente al Diktynnaion, che non sembra quindi far parte della chora della città.

Fra gli individui rimborsati per acquisti che hanno effettuato per il santuario o per prestazioni lavorative che vi hanno svolto risultano esservi più neokoroi, addetti all’acquisto di vino e di olio (l. 41; cf. Marangou-Lerat, p. 15), un doulos (l. 42) ed un apeleutheros (l. 43), quest’ultimi forse impiegati come manovalanza presso il santuario.

Gli effetti evidenti del dominio romano su Creta sono ravvisabili nella monetazione impiegata – denari e assi –, nella datazione eponimica consolare (ll. 14, 20, 25) e nell’adozione del calendario romano, di cui sono menzionate le Calende di agosto e di ottobre (ll. 14, 17-18, 20, 24-25, 30-31). Anche il fondo di Diktynna nominato alla linea 40, noto anche da altre iscrizioni imperiali, costituisce un elemento proprio dell’amministrazione della provincia (IC IV 333-334, IC II 11 6; SEG 23.581; cf. Guarducci 1935, Tzifopoulos 2004a).

Elementi istituzionali o altri termini rilevanti: apeleutheros, boule, byblion, doulos, hieron, horos, neokoros.